به‌تازگی فضاپیمای جونو ناسا توانسته است با کمک دوربین‌هایی که برای ناوبری فضاپیما طراحی شده‌اند، نقشه کامل و سه‌بعدی از تابش‌های موجود در مدار سیاره مشتری و قمرهای آن ارائه دهد. این نقشه براساس میزان تابشی که فضاپیما در هر بار گردش به دور مشتری دریافت می‌کند، به‌دست آمده است.
براساس گزارش آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL)، دانشمندان مأموریت «جونو» ناسا اولین نقشه سه‌بعدی کامل از تابش‌های موجود در منظومه مشتری را تهیه کرده‌اند.
به گفته JPL، این نقشه علاوه بر توصیف شدت ذرات پرانرژی در نزدیکی مدار قمر یخی «اروپا»، نشان می‌دهد که چگونه محیط تشعشعی توسط قمرهای کوچک‌تری که مدار گردش آن‌ها نزدیک به حلقه‌های مشتری است، شکل می‌گیرد. همچنین تأثیر این قمرها بر این محیط را به تصویر می‌کشد.
این پروژه براساس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط قطب‌نمای پیشرفته ستاره‌ای جونو (ASC) که توسط دانشگاه فنی دانمارک طراحی و ساخته شده و نیز واحد مرجع ستاره‌ای فضاپیما (SRU) که توسط شرکت لئوناردو اسپا (Leonardo SpA) در فلورانس، ایتالیا ساخته شده است، انجام می‌شود.
به گفته JPL، مجموعه داده‌های این نقشه به دانشمندان کمک کرده است تا این محیط تشعشعی را در سطوح انرژی مختلف، در سراسر منظومه مشتری توصیف کنند.
ASC شامل چهار دوربین ستاره‌ای است که روی بوم مغناطیس‌سنج فضاپیمای جونو نصب شده‌اند و با کمک این دوربین‌ها، تصاویری از ستارگان می‌گیرد تا جهت‌گیری فضاپیما را در فضا تعیین کند.
به گفته JPL، داده‌های ASC نشان داده‌اند که در نزدیکی مدار قمر اروپا، تابش‌های پرانرژی بسیار بیشتری نسبت به آنچه قبلاً تصور می‌شد، در مقایسه با تابش‌های با انرژی کمتر وجود دارد. همچنین داده‌ها تأیید کرده‌اند که تعداد الکترون‌های پرانرژی در سمت جلوی اروپا که در جهت حرکت مداری قمر قرار دارد، بیشتر از سمت عقب آن است.
شناخت بیشتر سیاره مشتری با کمک نقشه تابشی
فضاپیمای جونو از سال 2016 درحال چرخش به دور سیاره مشتری است و با کمک ابزارهای پیشرفته‌ای که دارد، می‌تواند تابش‌ها و امواج الکترومغناطیسی موجود در جو سیاره، میدان گرانشی، میدان مغناطیسی و مگنتوسفر مشتری اندازه‌گیری کند. این داده‌ها به دانشمندان کمک می‌کنند تا ساختار درونی مشتری و پدیده‌های مغناطیسی پیچیده آن را بهتر درک کنند. پس از فضاپیمای گالیله، جونو دومین فضاپیمایی است که مدار مشتری را دور می‌زند.
در سال 2021، ناسا با کمک داده‌های این فضاپیما، اولین تصویر سه‌بعدی از سیاره مشتری را منتشر کرد که اطلاعاتی مهمی را در مورد اتمسفر نامتقارن سیاره، طوفان‌های قطبی و لکه‌های سرخ آن ارائه می‌داد. حالا نقشه تابشی سه‌بعدی مشتری به دانشمندان کمک خواهد کرد تا به شناخت بهتری از این سیاره و همچنین تأثیرات میدان مغناطیسی آن بر محیط اطرافش برسند.
این مطالعه بخشی از مأموریت کلی جونو برای بررسی ساختار داخلی، اتمسفر و میدان مغناطیسی مشتری است تا به سؤالاتی در مورد منشأ و تکامل این سیاره پاسخ دهد.
