دانشمندان در جو یک سیاره فراخورشیدی ردپای آهن تبخیر شده کشف کردند
محققان در مطالعات جدید خود یک سیاره فراخورشیدی را تحت نظر گرفتهاند که دمای آن به حدود 2400 درجه سانتیگراد میرسد – این دما آنقدر بالا است که میتواند آهن را در ذوب کند. با اینحال، در این مطالعه دانشمندان 11 عنصر شیمیایی در جو این سیاره شناسایی کردند و موفق شدند میزان فراوانی آنها را اندازه بگیرند.
برخی از عناصری که در این سیاره شناسایی شدند، از جمله عناصری هستند که دانشمندان هنوز نتوانستهاند آنها را در سیارات غول گازی منظومه شمسی مانند زحل و مشتری شناسایی و اندازهگیری کنند.
سیاره فراخورشیدی «WASP-76 b» که در فاصله 634 سال نوری از ما و در صورت فلکی «حوت» قرار دارد، دمای باورنکردنی و بسیار بالای خود را از ستارهاش دریافت میکند. فاصله این سیاره از ستارهاش یک دوازدهم فاصله عطارد تا خورشید است.
طبق محاسبات دانشمندان، 1.8 روز زمینی طول میکشد تا WASP-76 b به دور ستاره خود «WASP-76» بچرخد. نزدیکی این سیاره فراخورشیدی به ستارهاش و همچنین مدت زمان کوتاه آن در چرخش سبب شده تا ویژگیهای منحصر به فردی داشته باشد. اگرچه این سیاره فقط حدود 85 درصد جرم سیاره مشتری را دارد اما در دسته سیارات «مشتریگون فوق داغ» طبقهبندی میشود و دو برابر بزرگتر و شش برابر حجیمتر از سیاره مشتری است. این شکل ظاهری به علت فاصله کم با ستاره است که تابش آن سبب میشود سیاره فراخورشیدی مذکور همانند یک کیک پف کند.
WASP-76 b از زمانی که به عنوان بخشی از برنامه جستجوی سیارات فرازمینی در سال 2013 کشف شد، مورد مطالعه بسیاری قرار گرفته است. همین امر منجر به طبقهبندی چندین عنصر مختلف در جو آن شده است. قابل توجهترین کشف درباره این سیاره در سال 2020 بود که دانشمندان دریافتند بخار آهن در جو این سیاره وجود دارد.
همین نکته دانشمندان را تشویق کرد تا با ابزار «MAROON-X» تلسکوپ هشت متری «Gemini» ترکیبات شیمیایی این سیاره را به صورت دقیقتر مطالعه کنند. آنها دریافتند به دلیل دمای بسیار بالای WASP-76 b، عناصری که معمولا در سیارات زمینی مانند زمین تشکیل میشوند، مانند منیزیم و آهن، در این سیاره تبخیر شده و به عنوان گاز در جو فوقانی آن وجود دارند.
این بدان معناست که مطالعه این سیاره فراخورشیدی میتواند بینش گستردهای در مورد حضور و فراوانی عناصر سازنده سیارات سنگین در اختیار دانشمندان قرار دهد.
یافتههای دانشمندان نشان میدهد WASP-76 ترکیبی مشابه با ستارهاش دارد و این بدان معناست که ترکیب آن مشابه دیسکی است که سیارات در نهایت از آن شکل گرفتند. کشف این نکات به دانشمندان در تولد نظریهای که بتواند تشکیل سیارات و منظومهها را به صورت دقیق توضیح دهد، کمک میکند.