بینی انسان شکل‌ها و اندازه‌های متفاوتی دارد. مطالعه‌ای تازه دریافته که حداقل بخشی از ژن‌های اثرگذار در آناتومی بینی ممکن است از نئاندرتال‌ها به ما به ارث رسیده باشد.
گروهی از پژوهشگران بین‌المللی در مطالعه‌ای به بررسی افرادی با اجداد اروپایی، بومی آمریکا و آفریقایی پرداخته‌اند و قسمت‌های مختلف ژنوم انسان را با خصوصیات صورت آن‌ها مقایسه کرده‌اند. سپس نتایج این یافته‌ها با وضعیت سایر انسان‌ها و نئاندرتال‌ها مقایسه شد.
درنهایت محققان متوجه شدند که 26 تکه از ژنوم انسان ارتباط محکمی با شکل صورت دارد. کسانی که اجدادشان به بومیان آمریکا برمی‌گشت، ژنی از نئاندرتال‌ها موسوم به ATF3 را به‌همراه داشتند. فرایند «بیان ژن» در ATF3 با ژن دیگری تنظیم می‌شود که می‌تواند روی شکل صورت اثر بگذارد.
بینی بزرگ در انسان‌ها مزیتی برای بقا به‌همراه داشته است؟
محققان می‌گویند این ژن نقش مهمی را در رشد اندازه بینی ایفا می‌کند. آن‌ها مدعی‌اند که ATF3 اساساً در افراد اروپایی غایب است. بااین‌حال، حضور مستمر این ژن در مردمان آمریکای لاتین احتمالاً در برخی مناطق ایجادکننده مزیتی برای بقا بوده است.
برای مثال، مطالعات پیشین نشان داده بودند که شکل بینی می‌تواند به‌شکلی متناسب با شرایط اقلیمی محیط پیرامون خود تکامل پیدا کند تا دما و رطوبت هوای ورودی به ریه‌ها را تنظیم نماید. «چینگ لی»، متخصص ژنتیک دانشگاه فودان می‌گوید: «ژنی که اینجا پیدا کرده‌ایم، احتمالاً از نئاندرتال‌ها به ارث رسیده است تا در حین مهاجرت و خروج اجداد ما از آفریقا، به انسان‌ها برای تطبیق‌پذیری با اقلیم‌های سردتر کمک کند.»
البته این توضیحات فعلاً فقط در حد گمانه‌زنی است؛ چرا که برخی ژن‌ها حتی بدون ایجاد مزیت‌های بقا هم می‌توانند تا نسل‌ها در انسان‌ها باقی بمانند. به‌علاوه، مطالعه حاضر تنها رابطه همبستگی میان ژنوم انسان و خصوصیات صورت را کشف کرده است و به ارتباط علت و معلولی میان آن‌ها اشاره نمی‌کند.
نتایج این پژوهش در مجله Communications Biology منتشر شده است.
