پرچمهایی که فضانوردان آپولو روی ماه گذاشتند، امروز در چه وضعیتی هستند؟
برافراشتن پرچم آمریکا در مأموریت آپولو ۱۱، وظیفهای بود که ۱۰ دقیقه از زمان پیادهروی نیل آرمسترانگ و باز آلدرین را در جولای ۱۹۶۹ به خود اختصاص داد. فضانوردان آمریکایی در مجموع شش پرچم را در طی مأموریتهای آپولو روی ماه قرار دادند؛ اما این پرچمها امروز در چه وضعیتی هستند؟
برافراشتن پرچمهای آمریکا روی ماه یک اقدام بسیار نمادین بود. اهمیت این اقدام زمانی آشکارتر میشود که دریابیم آمریکا در پیمان فضای ماورای جو متعهد شده بود که هیچ ادعایی بر قلمرو ماه نداشته باشد.
با این حال، بحثهای زیادی درباره این اقدام در داخل آمریکا جریان داشت. کنگره ایالات متحده ناسا را منع کرده بود که پرچم کشورهای دیگر یا سازمانهای بینالمللی را روی ماه قرار دهد، زیرا تمام هزینه مأموریتهای ماه را آمریکاییها میپرداختند. ناسا مطلع بود که قرار دادن پرچمهای آمریکا روی ماه پیمان فضای ماورای جو را زیرپا نمیگذاشت، اما جنجالهایی بینالمللی برمیانگیخت.
برافراشتن پرچمها روی ماه یک چالش برای مهندسان ناسا بود. آنها یک میله افقی به میله پرچم اضافه کردند تا پرچم بتواند بدون نیاز به باد به اهتزاز دربیاید. عوامل دیگری نیز در طراحی میله پرچمها لحاظ شدند؛ از جمله وزن آن، مقاومت در برابر گرما، و سادگی اجرا برای فضانوردان که حرکات آنها بهعلت بزرگی و سنگینی لباسهای فضایی بسیار محدود بود.
چه اتفاقی برای پرچمهای روی ماه افتاد؟
برخلاف میله، پرچمها طراحی خاصی نداشتند. کارکنان ناسا پرچم مأموریت آپولو ۱۱ را از یک مغازه محلی در هیوستون به قیمت ۵.۵ دلار خریدند. شش پرچمی که ۱۲ فضانورد فرودآمده روی ماه در سطح این قمر قرار دادند اندازههایی متفاوت داشتند.
احتمالاً جالبترین پرچم مأموریتهای آپولو، پرچم آپولو ۱۷ بود. این پرچم در مأموریتهای گذشته در اتاق کنترل عملیات نصب شده بود و یوجین سرنان و هریسون اشمیت آن را برای آخرین پیادهروی ماه با خود به فضا بردند.
پیشتر، باز آلدرین گفته بود که زیر سطح پودری ماه، پوشش بسیار متراکمی وجود داشت. آنها فقط توانستنند میله پرچم را چهار-پنج سانتیمتر در زمین فروکنند و بهنظر نمیرسید که این عمق برای نگه داشتن پرچم مطمئن باشد.
در نتیجه این احتمال وجود دارد که پرچمها دیگر سرپا نباشند. اما حتی اگر پرچمها هنوز ایستاده باشند، تقریباً قطعی است که در شرایط اولیه خود نیستند. به احتمال زیاد، نایلون موجود در پارچه پرمها تا الان بهعلت تابش طولانی خورشید از بین رفته است؛ پدیدهای که آن را «خورشید-سایش» مینامند.
بافت پارچه پرچمها احتمالاً تردتر شده و آسیب زیادی دیده است. این احتمال نیز وجود دارد که برخورد شهابسنگها آسیبهایی جدی به آنها زده باشد.
برخی ادعا میکنند که رنگ این پرچمها پریده و حالا پارچههایی سفید هستند. اما این پدیدهای است که برای پرچمهای روی زمین رخ میدهد. به احتمال زیاد، شرایط ماه بهگونهای نیست که واکنشهای شیمیاییِ منجر به سفید شدن پارچهها در آنجا رخ دهند.
نباید فراموش کرد که این پرچمها امروز در هر شرایطی باشند، تأثیر نمادین آنها در حین مأموریتها بهخوبی در تاریخ ثبت شده و امروز نیز با همان قدرت اولیه، و حتی شاید بیشتر (زیرا تا به امروز هیچ کشوری موفق به تکرار این دستاورد نشده)، پابرجا است.