محققان در مطالعه جدیدی مدعی شده‌اند که شواهد مربوط به قدیمی‌ترین یخچال طبیعی دنیا را در نزدیکی دشت‌های طلای آفریقای جنوبی پیدا کرده‌اند. قدمت رسوبات مربوط به این یخچال مخفی به حدود 2.9 میلیارد سال پیش برمی‌گردد.
پژوهشگران دانشگاه اورگان در تحقیقی به سراغ رسوبات شیل زیر زمین رفتند و نمونه‌هایی را از سایت‌های موجود در شمال شرق آفریقای جنوبی بررسی کردند که خود بخشی از ابرگروه پونگولا است؛ باقی‌مانده سنگ‌های آتشفشانی و رسوبی که در دوره نخست‌زیستی میانه (3.2 تا 2.8 میلیارد سال پیش) شکل گرفته بودند.
«ایلیا بیندرمن»، استاد زمین‌شیمی ایزوتوپ‌ها و آتشفشان‌شناسی دانشگاه اورگان می‌گوید: «ما در نزدیکی دشت‌های طلای آفریقای جنوبی ذخایری از یخچال‌های طبیعی را پیدا کرده‌ایم که فوق‌العاده خوب حفظ شده‌اند. این منطقه یکی از معدود ناحیه‌هایی است که از ابتدای شکل‌گیری زمین تا حد خوبی دست‌نخورده و بدون‌تغییر باقی مانده است.»
دانشمندان برای مطالعه خود نمونه‌هایی از سنگ‌های رسوبی منطقه Kaapvaal Craton را گردآوری و بررسی کردند. آن‌ها همچنین نمونه‌هایی از سنگ‌های جمع‌آوری‌شده توسط شرکت معدنی AngloGold-Ashanti را تحلیل نمودند. محققان از روی این نمونه‌ها قدیمی‌ترین یخ‌رُفت‌های یخچال‌های طبیعی را کشف کردند. این یخ‌رفت‌ها درواقع ذراتی هستند که به‌تدریج بر اثر ذوب‌شدن یخچال‌ها به جا می‌مانند.
قدیمی‌ترین یخچال طبیعی زمین چگونه ارزیابی شد؟
محققان برای تعیین شرایط اقلیمی زمان تشکیل این رسوبات از تکنیکی موسوم به تحلیل ایزوتوپ اکسیژن سه‌گانه استفاده کردند. در این تکنیک سه شکل متفاوت – یا ایزوتوپ – از اکسیژن در این رسوبات بررسی شد. نتیجه این بود که مقدار هر ایزوتوپ در این نمونه‌ها با ایزوتوپ رایج در اقلیم‌های یخی مطابقت داشت.
وجود این مواد یخچالی در این ناحیه می‌تواند اطلاعاتی را درباره جغرافیا و اقلیم زمین در طول آن دوره به ما ارائه کند. برای مثال، محققان می‌گویند این اکتشاف می‌تواند نشان دهد که این ناحیه از آفریقای جنوبی حدود 2.9 میلیارد سال پیش به یکی از قطب‌ها نزدیک بوده است.
احتمال بعدی این است که کل زمین در طول آن دوره در وضعیت یخچالی به‌سر می‌برده. اگر این نظریه درست باشد، این مطالعه می‌تواند قدیمی‌ترین مدرک از وجود چنین دوره سرمایش جهانی در طول تاریخ را به ما نشان دهد.
نتایج پژوهش حاضر در مجله Geochemical Perspectives Letters منتشر شده است.
